Funkcje cynku w organizmie. Dobrze wpływa nie tylko na urodę!

Wśród licznych pierwiastków wspomagających pracę ludzkiego organizmu cynk stanowi jeden z najistotniejszych. Dzienne zapotrzebowanie na ten mikroelement wynosi zaledwie około 10 miligramów, w związku z czym jego uzupełnienie nie jest specjalnie trudnym zadaniem dla zdrowych osób. Istnieją jednak sytuacje sprzyjające ewentualnym niedoborom cynku. Należy mieć świadomość, że jego niedostatki mogą wiązać się z wieloma negatywnymi konsekwencjami. Jakie są właściwości cynku i jak skutecznie uzupełnić jego niedobór? Dlaczego należy dbać, aby poziom cynku w organizmie utrzymywał się na właściwym poziomie?

Cynk i jego rola w organizmie

Witaminy i minerały mają duży wpływ na prawidłowe funkcjonowanie organizmu. Cynk jest jednym ze składników odgrywających kluczową rolę w procesie prawidłowego wzrostu oraz rozwoju. Wykazuje pozytywne działanie na układ immunologiczny, krwionośny, a także nerwowy oraz kostny. Odgrywa istotną rolę w syntezie DNA oraz RNA, a jego niedobór może prowadzić do wielu zaburzeń fizjologicznych. Do kolejnych prozdrowotnych właściwości cynku należy wzmacnianie odporności organizmu. Dzięki jego obecności można ustrzec się przeziębienia, grypy, a także chorób psychicznych. Suplementacja cynku może przeciwdziałać pojawieniu się depresji, schizofrenii, a przy okazji regulować ciśnienie krwi. Ponadto, cynk jest doskonałym sprzymierzeńcem w próbie wzmocnienia struktury kośćca oraz wpływa korzystnie na pracę narządów wewnętrznych. Do organów, którym w szczególności sprzyja obecność cynku należy między innymi trzustka, która dzięki odpowiedniej ilości tego mikroelementu utrzymuje dostateczny poziom insuliny. Cynk w odpowiednich ilościach najprawdopodobniej wpływa również na zmniejszenie ryzyka powstawania blaszki miażdżycowej. To aspekt, który w szczególności powinien zainteresować osoby po 40. roku życia, gdyż w tym okresie ryzyko tego rodzaju dolegliwości wzrasta. Cynk przeciwdziała procesom starzenia się w całym organizmie. Stabilizuje również błony śluzowe, a przy okazji zapobiega powstawaniu stanów zapalnych.

Cynk na włosy, paznokcie i zdrowy wygląd

Właściwości cynku mają znaczenie nie tylko dla funkcjonowania organów wewnętrznych, ale także dla wyglądu. Dzięki właściwościom antyoksydacyjnym, cynk wpływa na kondycję paznokci oraz skóry. Jest także pomocny w przeciwdziałaniu wypadaniu włosów, znacznie przyspiesza proces gojenia się ran, a także pomaga zwalczać trądzik. To właśnie z tego powodu maść cynkowa zyskuje ostatnimi czasy na popularności wśród kobiet. Również dla mężczyzn korzystna może okazać się suplementacja cynku. W męskich organizmach cynk jest jednym z elementów procesu spermatogenezy. Oznacza to, że obecność cynku podnosi jakość spermy oraz normuje odpowiedni poziom plemników. Cynk zabezpiecza także panów przed chorobami prostaty, a u kobiet wspomaga regulowanie cyklu miesiączkowego. Właściwości cynku są naprawdę imponujące. Jest doskonały na włosy, paznokcie, wspomaga trawienie, spalanie tkanki tłuszczowej, a jednocześnie reguluje pracę całego organizmu. Pozytywne działanie cynku jest jednak możliwe wyłącznie wtedy, kiedy organizm otrzymuje go w pożądanej ilości. Co jednak dzieje się, gdy brakuje cynku?

Niedobór cynku i jego konsekwencje

Brak cynku może być zjawiskiem związanym z nieodpowiednim odżywianiem. Inną przyczyną jego niedoboru bywają choroby przewodu pokarmowego, a także uszkodzenia nerek. Długotrwałe biegunki lub rozległe oparzenia mogą powodować naturalne obniżenie odporności, a temu zjawisku również często towarzyszą niedobory cynku. Oprócz tego należy pamiętać, że cynk wpływa na stopień wchłaniania miedzi. Niedobór cynku może więc spowodować wystąpienie anemii i podwyższonego poziomu złego cholesterolu.

Niedobór cynku – objawy

Pierwszą oznaką tego, że powinno się rozpocząć przyjmowanie cynku w tabletkach jest wypadanie włosów, a także znaczne pogorszenie się stanu skóry. O niedostatku cynku świadczą również paznokcie – pojawiające się na nich białe plamki oraz kruchość i łamliwość. Niedobór cynku u dzieci może objawiać się zahamowaniem wzrostu, jak też opóźnieniem procesów dojrzewania. Cynk w tabletkach przyda się osobom cierpiącym na zaburzenia smaku i węchu, utratę apetytu oraz w przypadku trudno gojących się ran. Suplementacja cynkiem jest istotna, ponieważ brak dostatecznej ilości cynku w organizmie powoduje znacznie obniżenie jego odporności. Efektem tego jest zwiększone ryzyko zapadania na choroby bakteryjne i wirusowe. Należy także mieć na względzie, że cynk stanowi doskonały antyoksydant. Niedobór cynku jest więc związany z przyspieszonym procesem starzenia się skóry oraz organów wewnętrznych.

Cynk w nadmiarze

A co, jeśli cynk w organizmie jest na znacznie wyższym poziomie niż powinien? Przyczyną tego zjawiska może być zarówno bogata w cynk dieta, jak i nadużywanie suplementów dostarczających tego mikroelementu. Nadmiar cynku objawia się nudnościami, bólami brzucha i nawracającymi torsjami, spowodowanymi podrażnieniem układu pokarmowego. Cynk w nadmiarze powoduje także ogólne osłabienie organizmu, bóle głowy oraz ataki biegunki. Warto więc zachować umiar zarówno w przypadku suplementacji cynku, jak i spożywania produktów bogatych w cynk.

Źródła cynku – gdzie szukać mikroelementu?

Istnieją dwa źródła cynku – produkty żywnościowe oraz dodatkowa suplementacja, stanowiąca uzupełnienie zbilansowanej diety. Sprawdźmy więc, jakie produkty są bogate w cynk i kiedy można zastanowić się nad jego dodatkowym przyjmowaniem.

Produkty bogate w cynk

Cynk występuje przede wszystkim w produktach pochodzenia zwierzęcego. Mięso czy wątroba zwierząt hodowlanych to doskonałe źródła cynku. Nie oznacza to jednak, że wegetarianie automatycznie stają się grupą narażoną na niedobór cynku. Cynk można bowiem znaleźć także w kaszy gryczanej, ryżu, pestkach dyni i słonecznika. Ponadto cynk występuje w warzywach takich jak: pietruszka, sałata, strączki czy pomidor, a także w grzybach. Warto jednak mieć na uwadze fakt, że białko zwierzęce zwiększa wchłanialność cynku. Z tego powodu, osoby niespożywające mięsa mogą częściej doświadczać niedoborów cynku. Nie jest to jednak regułą. Tym bardziej jeśli stosowaną dietę uzupełnia odpowiednia suplementacja cynku.

Cynk w tabletkach

Istotnym źródłem cynku są suplementy diety w tabletkach. Konieczność suplementacji cynku jest zależna od wieku oraz ogólnego stanu zdrowia. Dawka cynku, którą powinno się przyjmować waha się od 3 do 12 mg na dobę. Zdrowy organizm jest w stanie zaspokoić zapotrzebowanie na cynk dzięki dobrze zbilansowanej diecie. W wielu przypadkach jednak mikroelement nie może być dostatecznie wchłaniany, co powoduje jego niedostatki. W takim przypadku najlepszym rozwiązaniem będzie suplementacja cynku. Stosując preparat zawierający cynk lub czysty cynk w tabletkach należy zwrócić uwagę na instrukcje dotyczące jego stosowania. Suplementacja cynku prowadzona w sposób prawidłowy pozwoli osiągnąć oczekiwane rezultaty, przy jednoczesnym zachowaniu pełni bezpieczeństwa.

Kto powinien przyjmować cynk w tabletkach?

Niedobór cynku może mieć kilka przyczyn. Czasem cynk nie może działać prawidłowo z uwagi na jego niską wchłanialność. Niekiedy również spożywanie produktów bogatych w cynk nie wystarcza, aby zapewnić organizmowi jego dostateczną ilość. Kto najczęściej wspomaga się suplementami?

• Kobiety w ciąży oraz w okresie laktacji – rozwój płodu jest związany z obniżoną ilością cynku.
• Osoby przyjmujące znaczne dawki żelaza – mniejsza wchłanialność cynku może być spowodowana spożyciem preparatów zawierających ten pierwiastek.
• Pacjenci cierpiący na choroby układu pokarmowego – cynk może być mniej wchłanialny z uwagi na przechodzenie zapalenia jelita grubego, jelita cienkiego czy choroby Leśniowskiego-Crohna.
• Osoby nadużywające alkoholu – zbyt częste spożywanie alkoholu ma związek z niską wchłanialnością cynku. Regularną utratę cynku powoduje też częste oddawanie moczu powodowane np. piciem piwa.
• Weganie oraz wegetarianie – cynk w produktach pochodzenia zwierzęcego znacznie łatwiej się przyswaja. Spożywanie obecnego w roślinach kwasu fitynowego może wiązać cynk i wstrzymywać jego wchłanianie.

Cynk w tabletkach idealny dla sportowców?

Osoby aktywnie fizycznie również powinny zastanowić się nad suplementacją tego pierwiastka. Właściwości cynku mają znaczenie nie tylko dla zdrowego i muskularnego wyglądu sportowca, ale chronią też przed pojawianiem się skurczy mięśni. Cynk niweluje przykre uczucie drżenia, które może pojawić się zarówno podczas treningu jak i po jego zakończeniu. Ponadto cynk ma znaczny wpływ na odporność. Dotyczy to szczególnie osób aktywnych fizycznie, gdyż podczas intensywnego treningu istnieje ryzyko usunięcia z organizmu niezbędnych minerałów. Suplementacja cynku może więc zapobiegać pojawieniu się osłabienia, problemów z apetytem czy rozwojowi stanów lękowych. Cynk wspiera układ krążenia, wzmacnia serce oraz naczynia krwionośne, dlatego jego suplementacja często jest bardzo istotna.

Właściwości cynku wpływają na zdrowy wyglądu skóry, włosów i paznokci, ale przede wszystkim są ważne dla zdrowia. Cynk jest odpowiedzialny za wiele procesów, pozwalających na prawidłowe funkcjonowanie ludzkiego organizmu. Przyjmowaniem cynku w tabletkach powinny zainteresować się szczególnie osoby narażone na jego niedobór, pamiętając przy tym, że jego nadmiar również może powodować wiele szkód. Należy więc suplementować cynk z rozsądkiem, a także nie przyjmować go w zbyt dużych ilościach razem z pożywieniem.